有人看到这个标题的时候就会问,“倷,我,尔倷”是不是“你,我,他”啊。嘿,还真被他说对了。
下面我们来看例句。
1. 你是谁 = 倷是啥人[ne231-zy31 sa523-nyin23]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt31.mp3
2. 我是小王 = 我是小王。[ngou231-zy31 siau523-waon23]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt32.mp3
3. 你是哪里人啊 = 倷是啥地方人啊?[ne231-zy31 sa523 di22-faon33 nyin223 aeh43]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt33.mp3
4. 我是苏州人 = 我是苏州人。[ngou231-zy31 sou44-tseu44-nyin31]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt34.mp3
5. 他是谁啊 = 嗯倷是啥人啊?[n44-ne33-zy31 sa523-nyin33-cia31]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt35.mp3
6. 他是小李 = 嗯倷是小李。[n44-ne33-zy31 siau523-li31]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt36.mp3
7. 那么他是哪里人啊 = 箇么,俚是啥地方人呢?[geh23-meh3 li44-zy31 sa523 di22-faon33 nyin223 cia0]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt37.mp3
8. 他也是苏州人 = 俚也是苏州人。[li44 gha22-zy33 sou44-tseu33-nyin31]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt38.mp3
9. 他是老张呀 = 嗯倷是老张啘[n44-ne33-zy31 lau22-tsan33-ueh3]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt39.mp3
10. 老张是哪里人 = 老张是啥地方人啊?[lau22-tsan33-zy31 sa523 di22-faon33 nyin22 cia]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt310.mp3
11. 老张常熟人呀 = 老张末常熟人啘。[lau22-tsan33-meh3 zan22-zoh3-nyin33-ueh3]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt311.mp3
12. 你好,是杨老师吧 = 倷好,啊是杨老师嗄?[ne231-hau31 aeh43-zy23 yan22-lau33-sy33-cia31]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt312.mp3
13. 恩,是的 = 唉,是个啘。[ghe223 zy22-keh3-ueh3]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt313.mp3
14. 不,不是的 = 弗啘,弗是个。[feh43-ueh3 feh43-zy33-keh3]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt314.mp3
15. 你认错人了 = 倷认错脱人哉。 [ne231 nyin22-tsho33-theh3 nyin223 tse0]
http://www.suzhouhua.org/aud/1nwt315.mp3
字词与解说:
1)首先我们要明白一个概念,苏州话与普通话的区别并不等同于北京话与天津话的区别。因此,我们不能简单地认为“只要掌握发音和语调,就能说苏州话了”。说地道的苏州话,初了要掌握发音和语调之外,我们还要运用苏州话的词语以及语法。
2)词头浊音清化规律。这是苏州话语音里面很重要的一个规律。我们以“是[zy]”为例子。
阿是[zy]个阿?(是不是啊?)http://www.suzhouhua.org/aud/1nwtgh1.mp3__是[sy]个。(是的)http://www.suzhouhua.org/aud/zy223-keh.mp3
我们可以发现是的读音由[zy]–〉[sy]。我们把“阿是”当作一个词来看待,“是”在“阿是”这个词语中间,而不在词头,因此发本音[zy]。然而,“是个”中的“是”在词头,原来的浊音[z]变成清音[s],这个就叫“词头浊音清化规律”。当然,话说话回来,这个规律只能用在[z]上。
3)人[nyin223]。这里[nyin]的发音叫做“白读”。所谓白读,即用苏州话里既有的读音来读表示相关意义的字。而相对于“白读”的,称之为“文读”,即历来受官话影响而形成的读音。如,“人”的文读为[zen223]。通常只有在读从普通话中吸收来的词语时才用文读的。如,人民[zen22-min33]http://www.suzhouhua.org/aud/zen223-min.mp3,读的时候注意“词头浊音清化规律”。
4)“啥”[sa523]表示“什么”的意思。“啥人[sa523-nyin23] ” http://www.suzhouhua.org/aud/sa51-nyin.mp3表示“谁”的意思。“啥地方”即表示“什么地方,哪里”的意思。另外,在一些句子中“啥”后面可以加“个(的)”,如“啥个”,“啥个末事经”,“啥个腔调”,但是加了“个”的语气通常比较重。
5)“尔倷 ”[n44-ne31]http://www.suzhouhua.org/aud/7n44-ne.mp3等同于“俚”[li44]http://www.suzhouhua.org/aud/7li44.mp3,两个词语在词义上没有任何区别。在评弹中更常见“俚”,而在日常生活中更常见“尔倷”。
6)“也”。在苏州话的表示中,“也”通常读作[gha233],也可以促化发成[ghaeh23],表示“也”的意思。它的读音和“啊”还是有区别的。
7)“啘”[ueh43],语气词,相当于普通话的“呀,啊,哇”等。一般用于陈述句的句型中。
9)“个”[keh43]。在苏州话里面,“个”除了作量词的解释为,同时也是“的”的意思。
10)“弗”[feh43]。普通话里面的“不”在苏州话里面为“弗”。
11)“太”[tha44]。“太”字在苏州话里面只能用来表示尊称或者用于专用名词中。如果要表示“很,非常”的意思,苏州话中不用“太”,而用“忒[theh43]”表示。
12)“脱”[theh43],这里作副词,通常表示完成状态。
13)“嗄”[cia44]“阿”[aeh43]“哉”[tse44]都是语气词。
14)语气词。苏州话中的语气词相当丰富。几乎每个句子都能添加语气词,而且有些情况下需要连用几个语气词的。另外苏州话的语气词的用法不等同于普通话的。因此不能混用。在后面的章节中,我们将会对语气词做一个总结。
补充字词:
上海[zaon22-he33]http://www.suzhouhua.org/aud/zaon223-he.mp3
江苏[kaon44-sou31]http://www.suzhouhua.org/aud/kaon44-sou.mp3
浙江[tseh43-kaon23]http://www.suzhouhua.org/aud/tseh-kaon44.mp3
北京[poh43-cin23]http://www.suzhouhua.org/aud/poh-cin.mp3
福建[foh43-cie51]http://www.suzhouhua.org/aud/foh-cie.mp3
广东[kuaon51-ton23]http://www.suzhouhua.org/aud/kuaon51-ton.mp3
江西[kaon44-si31]http://www.suzhouhua.org/aud/kaon44-si.mp3
无锡[vu22-sih3]http://www.suzhouhua.org/aud/vu223-sih.mp3
常州[zan22-tseu33]http://www.suzhouhua.org/aud/zan223-tseu.mp3
镇江[tsen44-kaon31]http://www.suzhouhua.org/aud/tsen44-kaon.mp3
南京[noe22-cin33]http://www.suzhouhua.org/aud/noe223-cin.mp3
南通[noe22-thon33]http://www.suzhouhua.org/aud/noe223-thon.mp3
杭州[ghaon22-tseu33]http://www.suzhouhua.org/aud/ghaon223-tseu.mp3
宁波[nyin22-pu33]http://www.suzhouhua.org/aud/nyin223-pu.mp3
绍兴[zau22-shin33]http://www.suzhouhua.org/aud/zau223-shin.mp3
温州[uen44-tseu31]http://www.suzhouhua.org/aud/7uen44-tseu.mp3